Wat betekent 'halen bakzeil' en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Wat betekent 'halen bakzeil' en waar komt deze uitdrukking vandaan?

Wat betekent 'halen bakzeil'?

De Nederlandse uitdrukking 'halen bakzeil' wordt vaak gebruikt in gesprekken en teksten als iemand iets moet terugnemen, een stapje terug moet doen of zijn oorspronkelijke plannen moet laten varen. Als iemand 'bakzeil haalt', betekent dat meestal dat diegene toegeeft, of op zijn schreden terugkeert na een mislukte poging of verkeerde inschatting.

Oorsprong van de uitdrukking

De term komt oorspronkelijk uit de scheepvaart. Een bakzeil is een zeil dat zodanig staat dat het schip niet meer vooruitgaat, maar juist vertraging oploopt of zelfs achteruit kan drijven. Wanneer men op zee bakzeil haalde, betekende dat letterlijk dat men de koers of snelheid minderde, vaak onder dwang of noodsituatie. In de loop der tijd is die betekenis overgegaan naar het alledaagse taalgebruik als metafoor voor moeten toegeven of het opgeven van verzet.

Voorbeelden van gebruik in het dagelijks leven

Stel je voor dat twee vrienden een heftige discussie hebben over wie er gelijk heeft. Degene die uiteindelijk zijn mening herziet en toegeeft dat de ander een sterker argument had, zou in dit geval 'bakzeil halen'. Ook in de politiek of zakenwereld hoor je deze uitdrukking nog regelmatig wanneer iemand terugkomt op een eerder ingenomen standpunt of plan.

In het nieuws en media

Journalisten gebruiken de uitdrukking vaak in artikelen over beleid dat wordt teruggedraaid of plannen die worden afgezwakt. Wanneer een minister na protesten terugkomt op een besluit, wordt in krantenkoppen vaak letterlijk geschreven dat hij of zij 'bakzeil haalt'.

Waarom worden uitdrukkingen zoals deze nog steeds gebruikt?

Uitdrukkingen zoals 'halen bakzeil' blijven populair omdat ze beeldend zijn en een duidelijk, vaak cultureel bepaalde betekenis overbrengen. Ze verrijken de Nederlandse taal en zorgen ervoor dat je met weinig woorden veel kunt zeggen. Bovendien geven ze kleur aan gesprekken en teksten en zorgen ze voor herkenning bij de luisteraar of lezer.

Leer meer over Nederlandse uitdrukkingen

Ben je geïnteresseerd in de herkomst van meer Nederlandse spreekwoorden en uitdrukkingen? Dan is het zeker de moeite waard je verder te verdiepen. Veel van deze gezegden hebben een rijke historie die terug te leiden is tot eeuwenoude gebruiken, beroepen of gewoontes. Denk bijvoorbeeld aan zeemanstermen of agrarische uitdrukkingen die nu nog steeds voorkomen in ons dagelijks taalgebruik.

'Bakzeil halen' is dus meer dan een oude term uit de scheepvaart; het is een vast onderdeel geworden van onze spreektaal, doordrenkt met historische context en nog altijd springlevend.